Woorden die met 'g' beginnen
gāi
gāi, yīnggāi en yīngdāng (ought to, should) kunnen door elkaar gebruikt worden. De bevestigende vormen hebben de kracht van het Engelse must, en de negatieve vormen van 'must not' (permission is denied) ([bc], p. 243). Deze woorden hebben vrijwel dezelfde betekenis als dĕi en bú bì. Voorbeelden:
Wǒ gāi zǒule
(Ik moet gaan)Nĭ bù yīngdāng nènmo shuō
(Je moet niet op die manier praten)
gāng
Gāng en gāngcái geven beide aan dat een actie niet lang geleden heeft plaatsgevonden.
Met gāngcái wordt echter meestal gedoeld op een hele korte periode (paar minuten), terwijl gāng doelt op 'kort geleden vanuit het perspectief van de spreker'. Dat kan een periode van minuten zijn, maar ook van uren, dagen of maanden. ([scc], p. 50)
Gāng moet vlak voor het werkwoord staan, gāngcái kan ook aan het begin van de zin staan. ([scc], p. 50)
Voorbeelden:
wǒ gāng hēwán yī bèi kāfēi
(ik heb zopas een kop koffie opgedronken);gāngcái wǒ hē le yī bèi kāfēi
(ik heb net een kop koffie gedronken);bāba gāng chūqù
(vader is een tijdje geleden weggegaan).
gāngcái
Zie de uitleg bij gāng.
gĕi
[imc], p. 58.
Voor
gĕi diànhuà gōngsī gōngzuò
(voor een telefoonbedrijf werken).
gēn
Wordt gebruikt als voorzetsel om zelfstandige naamwoorden te verbinden ([bc], p. 243), met als betekenissen 'en' en 'met'.
Vbd.: Sh1u gēn bĭ dōu shi wǒde
(De boeken en pennen zijn allemaal van mij), of
Wǒ gēn ni qù
(Ik ga met jou).
Maatwoord
Kan maatwoord zijn voor dunne dingen, als acupunctuurnaalden, bv.
yī gēn shéngzi
(een touwtje)
([scea], p. 58).
Wortel
Kan ook slaan op de wortel(s) van een plant/boom, bv. in
zhè kē shù de gēn yòu cū yòu cháng
(de wortels van deze boom zijn stevig en lang)
([scea], p. 58).
guo
Als aspectual particle
Het gaat hier om guò volgend op een werkwoord. [bc] en [tyc] noemen het een verbal suffix, [ecr2] een aspectual particle, [bcho] een grammatical particle.
In combinatie met een specifieke tijd (die al dan niet genoemd wordt) ligt de
nadruk op het feit dat de actie voltooid is ([bc], p. 217).
Vbd.: op de vraag of je vandaag al naar de bibliotheek bent geweest om het boek
te lenen kan je antwoorden Jièguo le
(Ik heb het
al geleend).
Als geen specifieke tijd bedoeld wordt, ligt de nadruk op iets dat in het verleden
gebeurd is, of dat je ervaren hebt ([ecr2], p. 107).
Vbd.: Zhè bĕn xiăoshuō wǒ kànguo
(Ik heb deze roman gelezen);
Wǒ chīguo Yindù fàn
(Ik heb wel eens Indiaas gegeten).
Een voorbeeld van het verschil tussen zonder en met guo ([tyc], p. 78):
Wǒ méi qùguo hĕn duō guójiā
(Ik heb niet veel
landen bezocht, dwz. ooit, in mijn leven) vs.
Wǒ méi qù hĕn duō guójiā
(Ik bezocht niet veel
landen, dwz. tijdens een specifieke gelegenheid, bv. de reis die ik vorig jaar
maakte).
yĭqián of cónglái (tot nu toe) komen vaak voor het werkwoord (in de ontkennende vorm) om te benadrukken dat de actie van het werkwoord nog nooit gedaan is ([tyc], p. 78).
Verschillende vormen met guò ([bcho], p. 94):
Tā chīguo Făguó cài
(Hij heeft ooit Frans gegeten)Tā méi(yǒu) chīguo Făguó cài
(Hij heeft nooit Frans gegeten)Tā chīguo Făguó cài ma?
(Heeft hij ooit Frans gegeten?)Tā yǒu méiyǒu chīguo Făguó cài?
(Heeft hij ooit Frans gegeten?)- Antwoord op bovenstaande vragen:
Chīguo/Mĕiyǒu chīguo
Vergelijking met 'le' - completed action
'le' wordt gebruikt voor voltooide actie op een specifieke tijd. 'guò' wordt meestal gebruikt voor een actie die op een onbepaalde tijd in het verleden voltooid is. 'le' legt de nadruk op de actie, 'guò' op de ervaring en het resultaat ([bcho], p. 120). Voor voorbeelden zie de pagina over 'le'.
Spend, celebrate, observe
In deze betekenis wordt guò gebruikt voor het vieren en doorbrengen van feestdagen, vakanties, festivals, en andere belangrijke gebeurtenissen ([bcho], p. 108). Voorbeelden:
Zhōngguórén guò bu guò Shèngdànjié?
(Vieren Chinezen Kerstmis?)Nĭ tàitai de shēngrì zĕnme guò?
(Hoe vieren jullie de verjaardag van je vrouw?)
Reageer via E-mail (dalmolen@xs4all.nl)
Deze pagina is voor het laatst gewijzigd op: 23-03-18 19:02:13