Maatwoorden (measure words, classifiers)

    Tweeten

• Introductie
• Uitleg
• Uitzonderingsgevallen
• Lijst van classifiers en hun gebruik

---

Introductie

Deze pagina is nog niet optimaal, omdat ik hem tot nu toe alleen voor mezelf gebruikte. De meeste termen zijn daardoor nog in het Engels.

Geleidelijk ga ik vanaf nu (7 oktober 2013) overal als 1e in de rij Nederlandse vertalingen toevoegen.

---

Uitleg

Maatwoord (measure word) vs. classifier

In het Nederlands en Engels worden ook classifiers gebruikt, maar op veel beperktere schaal, bv. 3 kroppen sla, 2 glazen wijn, een vel papier. De term 'measure word', die vaak voor classifiers gebruikt wordt, komt veel meer overeen met onze situatie, waar het inderdaad om een maat gaat.

In het Chinees worden woorden d.m.v. de classifier in semantische groepen ondergebracht ([bcho], p. 39). Met andere woorden: de classifier classificeert woorden in groepen met een gelijksoortige betekenis. Tiáo () wordt bv. gebruikt bij zelfstandige naamwoorden die lang en smal zijn, zoals wegen, vissen en rivieren.

Verkeerd gebruik van classifiers

Als je in China geen classifier gebruikt word je niet begrepen. Als je de verkeerde gebruikt kan dat tot grote hilariteit leiden. Als je het niet weet, gebruik dan de algemene classifier 'ge' (个). Dit woordje betekent niets anders dan 'piece' of 'entity' ([bcho], p. 39).

Classifiers niet alleen voor getallen

Classifiers zijn ook nodig na woorden als zhè (这, dit), nà (那, dat), nă (那, welk) en jĭ (几, hoeveel) ([tyc], p. 26). Voorbeeld: jĭ bĕn shū (hoeveel boeken).

Ge (个) vs. wèi (位)

'ge' wordt gebruikt in informele context (familiar speech). Wèi is de beleefde vorm.

Verbal measure words

cì (次), biàn (遍) en xiàr (下儿) zijn verbal measure words.

Plural measure words

xiē (些) is een plural measure word ([tyc], p. 67).

---

Uitzonderingsgevallen

duōshao (多少)

Na duōshao (hoeveel) is geen classifier nodig ([bcho], p. 41).

băi (百), qiān (千), wàn (万) en duō (多) in combinatie met personen

De classifier 'ge' wordt vaak weggelaten tussen băi/qiān/wàn/duō en een woord dat aan mensen refereert ([bc], p. 218).

mĕi (每) heeft heel soms geen classifier

Als het central word zelf de functie van classifier heeft is er geen extra classifier nodig ([iac], p. 58). Dat geldt voor rén (人, persoon), tiān (天) en nián (年) ([tyc], p. 65).

nián (年) en tiān (天)

Deze 2 zelfstandige naamwoorden fungeren ook als classifier. In uitdrukkingen als 'nà tiān' (die dag) en 'yì nián' (1 jaar) is dus geen andere classifier nodig ([tyc], p. 67).

yī (一) in combinatie met classifier

yī mag weggelaten worden voor een classifier als de constructie niet aan het begin van de zin staat ([iac], p. 41).

---

Lijst van classifiers en hun gebruik

bă (把)

• objecten met een handvat (zoals een mes, paraplu, tandenborstel) en stoelen;
• objects with a handle, chairs (knife, umbrella, toothbrush; chair) [tyc];
• bunch () [iá];

bān (班)

• scheduled transport vehicles (chē) ([atc], p. 24);

bao (包)

• pakje (bv. met cigaretten);
• packet (e.g. 20) (cigarettes) [tyc];

bēi (杯)

• kop (koffie, thee, etc.);
• cup (tea, coffee) [tyc];

bĕn (本)

• gebonden
• boek, schrift [nzd];
• volume (books, magazines) [tyc];
• bound, printed, or book-like materials (book, dictionary, photo album, magazine, atlas) ([bcho], p. 39);
• bound printed materials, such as books, magazines, dictionaries and photo albums [freq];

bĭ (笔)

• sums of money [icr1];

bù (部)

• (film) [tyc];
• sets of books [bcr2];
• (car) [atc];
• machinery or devices such as cars, telephones and machines [imc], p. 65;

chăng (场)

• occurrences [bcr2];
• games, performances [bcr2];

dào (道)

• walls, streams, topics [icr1];

dĭng (顶)

• (hats) [tyc];

duì (对)

• paar [nzd];

fèn (份)

• (newspaper) [tyc];

fēng (封)

• (letter) [tyc];

fù (副)

• set, pair [iac];
• sunglasses [tyc];

gè (个)

• als je de goede vergeten ben (man) [tyc];

gēn (根)

• long and thin objects [zw];

gǔ (股)

• strength, smell [anc];

jiā (家)

• home-like buildings and structures (hospital, bank, company, factory, movie theater, store, restaurant)([bcho], p. 92);

jiān (间)

• room [tyc];

jiàn (件)

• matters, clothing [bcr2];
• clothing that you wear on the upper part of your body (shirt, blouse, sweater, blazer, jacket, coat) ([bcho], p. 39);
• piece, article (clothes, luggage) [tyc];
• clothing, furniture, luggage, etc. [freq]. Vbd.: sān jiàn xíngli (3 pieces of luggage);

jié (节)

• section (classes) ([iā], p. 80);

jù (句)

• phrase (remarks) [tyc];

juăn (卷)

• reel, spool (toilet paper, camera film) [tyc];
• roll, volume

kē (棵)

• tree [tyc];

kè (课)

• text, lesson [tyc];

kǒu (口)

• family members [tyc];
• people in the family. kǒu betekent 'mond', en het gaat bij deze classifier dan ook om het aantal monden dat gevoed moet worden ([bcho], p. 39);

kuài (块)

• piece (soap, land) [tyc];
• small dimensional objects (soap, cake, watch, brick, candy, loaf of bread) ([bcho], p. 45);

liàng (辆)

• wheeled vehicles (car, bicycle) [tyc];

mén (门)

• courses of study [bcr2];

pán (盘)

• dish of food, course, dish [na];
• tape [na]

pĭ (匹)

• lastdier [nzd];
• mules, horses [ecrx]

píng (瓶)

• bottles [tyc];

qún (群)

• crowd, group, flock (sheep, bees) [tyc];

shǒu (首)

• poem [tyc];
• poems, songs [zw];

suǒ (所)

• buildings [bcr2];
• schools, hospitals, etc. [freq];

tái (台)

• machines (television, radio, computer) [tyc];
• stage performance or properties on a stage [na];
• engines, machines [ecrx];

tāng (堂)

• classes, lessons [icr1]

tào (套)

• set (suite of furniture, set of stamps) [tyc];

tiáo (条)

• slim objects, roads, fish, oxen [bcr2];
• long and winding (towel, fish, street, river) [tyc];
• carton (cigarettes) [tyc];
• long and narrow or belt-like objects such as a tie, pants, street, river, belt, snake, etc. [freq];
• banner, scarf, river, belt, tie, street, fish [bcho], p. 80);
• pants, road, bench ([bcho], p. 45);
• article, item ([sht]);
• road, river, rope [crp];
• puzzels, raadsels [nd];
• long, narrow things (fish, street, trousers) [ecrx];

wăn (碗)

• bowl [bcr2];

wèi (位)

• person (polite) (teacher, Mrs.) [tyc]. Vbd.: nèi wèi xiăojiĕ shì shúi?;
• people (in a polite sense) [freq]. Vbd.: liăng wèi kèrén (2 gasten); sān wèi lăoshī (3 teachers);
• polite for people: guest, teacher, customer, friend, gentleman, lady ([bcho], p. 93);

zhāng (张)

• flat, rectangular objects (map, bed, table) [tyc];
• beds, tables, paper, tickets, etc. [freq];
• objects with flat surface or sheet-like (stamp, picture, desk, table, bed, map, paper, ticket) ([bcho], p 45.);
• human face, mouth ([na]);
• paper, painting, tickets ([na]);
• bow, plough ([na]);

zhĕn (阵)

• gust, spell, burst;

zhī (支)

• long and thin objects (pencil, cigarette (one)) [tyc];
• small, thin, narrow and long objects (pencil, pen, chopstick, cigarette, flower) ([bcho], p. 45);

zhī (只)

• animals, one of paired body parts (butterfly, cat, hand, leg) [tyc];
• animals (cat, puppy, chicken, mouse, duck, tiger) ([bcho], p. 45);
• some utensils, boats, animals, etc. ([ecr1];

zuò (座)

• large, solid thing? (mountain, bridge, building) [tyc];

---

---

    Tweeten

---